:A 为海拔 1290m;B 为海拔 1500m;C 为海拔 1680m;D 为海拔 1820m,下表同。 重要值作为一种综合性指标,在衡量某种植物于群落中相对重要性的同时,也指出这种植物分布的最适生境。表 2 结果显示,臭松在长白山北坡分布的最适海拔高度带为 1290~1500m;海拔 1680m 是鱼鳞云杉的最适生境;岳桦及长白落叶松在海拔 1800m 附近的竞争力最强;红松、长白赤松、红皮云杉仅在海拔 1300m 以下占优势,并成为红松云冷杉林的主要组成成分。这一结果对今后长白山北坡不同海拔带造林树种的选择将会有帮助。 长白山北坡各海拔带云冷杉林灌木层的植物种类主要由 21 种植物组成 (表 3)。其中,有 7 种植物在各海拔带的云冷杉林中均有分布,是长白山北坡各类云冷杉林内普遍分布的灌木种类。另外 14 种植物仅局限于个别海拔带的云冷杉林内,其中部分种类原是其它森林群落中的优势种,现以从属种地位出现于云冷杉林与其它森林过渡带中。如长白瑞香、狗奶子、瘤枝卫矛和黄花忍冬等是红松针阔混交林中的常见种类,宽叶杜香、高山桧及笃斯越桔等是落叶松林和岳桦林内的优势种类。在常见的 7 种灌木植物中,越桔及兰靛果忍冬在群落交错带的云冷杉林中占较大优势,少刺大叶蔷薇重要值最大的群落类型为海拔 1500m 处的云冷杉林,尖叶茶主要分布于海拔 1250~1500m 之间的 2 种云冷杉林中,并随海拔升高,逐渐过渡到以刺果茶、紫枝忍冬为主的灌木植物组合。 表 3 长白山北坡不同海拔带云冷杉林灌木层植物种类组成与重要值 Table 3 The composition and important value of shrub and liana species in spruce-fir forests on different altitude zones of the northern slope of Changbai Mts. 植物种名 | 重要值 |
---|
A | B | C | D |
---|
越桔 Vaccinium vitis-idaea | 94.92 | 1.71 | 4.27 | 105.23 | 兰靛果忍冬 Lonicera caerulea var.Edulis | 88.92 | 12.68 | 9.20 | 32.78 | 尖叶茶藨 Ribes maximowiczianum | 41.24 | 35.71 | 2.74 | 0.5 | 少刺大叶蔷薇 Ribes maximowiczianum | 23.45 | 68.38 | 13.99 | 16.23 | 长白瑞香 Daphne koreana | 13.90 | 0.43 | - | - | 瘤枝卫矛 Evonymus pauciflorus | 11.65 | - | - | - | 紫枝忍冬 Lonicera maximowiczii | 10.80 | 45.72 | 20.84 | 5.64 | 矮茶藨 Ribes triste | 5.07 | 14.52 | 7.80 | 1.60 | 狗奶子 Berberos amurensis | 4.78 | - | - | - | 兴安杜鹃 Rhododendron dauricum | 2.50 | - | - | - | 刺果茶藨 Riber burejensis | 1.18 | 104.92 | 203.07 | 49.75 | 五味子 Schizandra chinensis | 0.82 | - | - | - | 黄花忍冬 Lonicera chrysantha | 0.76 | - | - | - | 朝鲜荚迷 Viburnum koreanum | - | 8.74 | 12.50 | 9.93 | 东北茶藨 Ribes mandshuricum | - | 4.51 | 2.17 | - | 北悬钩子 Rubus arcticus | - | 2.68 | 4.08 | 0.49 | 毛脉黑忍冬 Lonicera nigra var.Barbinrvis | - | - | 19.34 | 3.68 | 高山桧 Juniperus sibirica | - | - | - | 21.16 | 笃斯越桔 Vaccinium uliginosum | - | - | - | 6.30 | 牛皮杜鹃 Rhododendron aureum | - | - | - | 4.42 | 宽叶杜鹃 Lendum palustre var.Dilatatum | - | - | - | 0.48 |
长白山北坡不同海拔带亚高山云冷杉林下草本植物种类共计 73 种(见表 4),其中 16 种广布于各类型云冷杉林。它们中的大部分是北方泰加林下的常见种类,其重要值基本位于前列,仅在排列次序上依海拔高度的改变而有不同的表现。这也反映出这类典型植物在系统发育过程中与云冷杉林发育的密切关系。当然,由于各海拔带云冷杉林乔木层的不同郁闭度和较大的立木密度差异所造成的林内小环境的改变,以及植物种的生物学、生态学特性的作用,各云冷杉林类型内草本植物种类的数量也有较大的不同。如在海拔 1290m 的红松云冷杉林中,乔木层立木株数为 6000 株/hm2,活立木占立木总数的 49%,郁闭度为 0.95 以上,其林下草本植物仅有 21 种;分布于海拔 1500m 的典型云冷杉林中乔木层立木株数为 4816 株/hm2,活立木占立木总数的 62%,郁闭度为 0.92 以下,其林下草本植物有 45 种;而海拔 1820m 处的岳桦云冷杉林乔木层立木株数仅 2320 株/hm2,且 85% 为活立木,郁闭度为 0.6 左右,其林下草本植物多达 55 种。表明群落建群种对其内部小环境具有强大的改造作用,进而对林下植物的种类构成和重要值排序产生较大影响。值得注意的是,这次研究还意外地发现了草四照花的分布地点。以往研究仅对其有零星记载,但没有指出其分布的具体生境条件,本研究指出草四照花主要生长于海拔 1500m 处以臭松为主的云冷杉林下。 表 4 长白山北坡不同海拔带云冷杉林草本层植物种类组成与重要值 Table 4 The composition and important value of herb plants in spruce-fir forests on different altitude zones of the northern slope of Changbai Mts. 植物种名 | 重要值 |
---|
A | B | C | D |
---|
林奈草 Linnaea borealis | 51.31 | 3.01 | 5.49 | 18.75 | 单叶舞鹤草 Maianthrmum dilatatum | 43.16 | 10.76 | 19.17 | 19.92 | 深山堇菜 Viola selkirkii | 21.30 | 14.30 | 17.93 | 3.38 | 一枝黄花 Solidago virga-aurea | 20.32 | 7.46 | 9.98 | 7.78 | 单侧花 Ramischia sevunda | 17.24 | 6.84 | 2.81 | - | 紫鳞苔草 Carex angarae | 15.42 | 15.25 | 14.17 | 2.78 | 斑叶兰 Goodyera repens | 14.62 | 5.57 | 1.24 | 5.41 | 七瓣莲 Trientalis europaea | 14.53 | 1.75 | 1.96 | 5.03 | 林地早熟禾 Poa nemoralis | 13.91 | 2.06 | 8.87 | 6.22 | 二叶舞鹤草 Maianthemum bifolium | 13.48 | 3.33 | 4.56 | 4.46 | 肾叶鹿蹄草 Pyrola renifolia | 13.21 | 5.05 | 3.02 | 6.27 | 山冷蕨 Cystopteris sudetica | 13.10 | 4.81 | 3.71 | 5.26 | 唢呐草 Mitella nuda | 11.43 | 31.02 | 21.73 | 10.43 | 羊胡子苔草 Carex callitrichos | 9.10 | 4.44 | 1.04 | 32.19 | 东方草莓 Fragaria orientalis | 6.75 | 3.55 | 6.16 | 2.58 | 莫石竹 Moehringia lateriflora | 5.97 | 0.93 | - | 5.37 | 二叶兰 Listera msjor | 4.80 | 3.96 | 2.39 | 2.64 | 羽节蕨 Gymnocarpium continentalis | 3.90 | 2.71 | 1.86 | 1.02 | 梅笠草 Chimaphila japonica | 3.62 | 0.96 | - | - | 深山露珠草 Circaea caulescens | 1.64 | 14.06 | 8.55 | - | 独立花 Moneses uniflora | 1.21 | 3.92 | 5.05 | - | 酢酱草 Oxalis acetosella | - | 23.32 | - | - | 小叶樟 Deyeuxia angustifolia | - | 9.92 | 8.94 | 8.03 | 肾叶兔儿伞 Cacalia koreanus | - | 9.49 | 12.21 | 1.81 | 算盘七 Streptopus koreanus | - | 8.55 | 12.01 | 11.09 | 黑水鳞毛蕨 Dryopteris amurensis | - | 8.09 | 10.33 | 3.06 | 森林假繁缕 Krascheninnikowia sylvatica | - | 7.47 | 7.43 | 9.02 | 北缬草 Valeriana coreana | - | 7.32 | 9.84 | 7.89 | 蓝果七盘姑 Clintonia udensis | - | 6.55 | 5.80 | 6.93 | 粗茎鳞毛蕨 Dryopteris crassirhizoma | - | 5.33 | 5.21 | 3.40 | 广羽金星蕨 Thelypteris phegopteris | - | 5.03 | 6.93 | 2.85 | 长白凤毛菊 Saussurea tenerifolia | - | 4.68 | 3.52 | 6.22 | 耳叶兔儿伞 Cacalia auriculata | - | 4.30 | 5.99 | 0.88 | 水金凤 Impatiens noli-tangere | - | 4.13 | - | - | 轮叶百合 Lilium distichum | - | 4.08 | - | - | 香根芹 Osmorhiza aristata | - | 4.00 | - | - | 假升麻 Aruncus sylvester | - | 3.97 | - | 1.76 | 假冷蕨 Pseudocystopteris spinulosa | - | 3.94 | 2.21 | - | 稗苔草 Carex xyphium | - | 3.93 | 13.74 | - | 高山乌头 Aconitum monanthum | - | 3.72 | 3.76 | 6.47 | 三脉猪殃殃 Galium kamtschaticum | - | 3.34 | 11.34 | - | 类叶升麻 Actaea acuminata | - | 2.92 | 3.88 | 7.50 | 瓦韦 Lepisorus ussurensis | - | 2.78 | 1.70 | - | 高山漏头菜 Aquilegia japonica | - | 2.35 | - | 1.31 | 西伯利亚铁线莲 Clematis sibirica | - | 2.33 | 3.67 | 5.47 | 铁角蕨 Asplenium varians | - | 2.11 | - | - | 小齿蹄盖蕨 Athyrium spinulosum | - | 2.09 | - | - | 北橐吾 Ligularia sibirica | - | 1.97 | 3.34 | 3.75 | 单叶千里光 Senecio integrifolius | - | 1.86 | 3.67 | 1.53 | 金星蕨 Thelypteis palustris | - | 1.73 | - | - | 草四照花 Chamaepericlymeneum canadense | - | 1.11 | - | - | 杉蔓石松 Lycopodium annotinum | - | 1.07 | 6.23 | 1.16 | 布袋兰 Calypso bulbosa | - | 0.78 | - | - | 东北龙常草 Diarrhena mandshurica | - | - | 6.58 | 17.60 | 毛蕊老鹳草 Geranium eriostemon | - | - | 4.43 | 2.48 | 林蓟 Cirsium schantarense | - | - | 3.59 | - | 箭叶唐松草 Thalictrum simplex | - | - | 2.47 | 5.24 | 花锚 Halenia corniculata | - | - | 1.50 | 1.91 | 长白岩黄耆 Hedysarum ussuriense | - | - | - | 4.81 | 三角叶风毛菊 Saussurea mandshurica | - | - | - | 4.70 | 勿忘草 Myosotis silvatica | - | - | - | 4.28 | 高山风毛菊 Saussurea alpina | - | - | - | 3.87 | 短毛白芷 Heracleum moellendorffii | - | - | - | 3.29 | 长白金莲花 Trollius japonicus | - | - | - | 3.21 | 南玉带 Asparagus oligoclonos | - | - | - | 3.19 | 高山芹 Coelopleurum alpinum | - | - | - | 2.51 | 马线蒿 Pedicularis resupinata | - | - | - | 2.51 | 宽叶荨麻 Urtica laetevirens | - | - | - | 2.37 | 小虎舌兰 Epipogon aphyllum | - | - | - | 1.91 | 未定名 | - | - | - | 1.75 | 蓼 Polygonum sp | - | - | - | 1.71 | 伞繁缕 Stellaria longifolia | - | - | - | 1.67 | 白山龙胆 Gentiana algida | - | - | - | 1.36 | 上一页 [1] [2] [3] [4] 下一页
Tags:
|